روغن‌ریزی ماشین یکی از مشکلات رایجی است که می‌تواند خسارات جدی به موتور خودرو وارد کند. تشخیص به‌موقع نشتی روغن می‌تواند از تعمیرات پرهزینه جلوگیری کند. در این مقاله، به بررسی دلایل اصلی روغن‌ریزی ماشین و روش‌های تشخیص آن می‌پردازیم.
چرا روغن‌ریزی ماشین اتفاق می‌افتد؟
روغن‌ریزی ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. در ادامه رایج‌ترین عوامل این مشکل را معرفی می‌کنیم:
1. خرابی واشرها و اورینگ‌ها
واشر سرسیلندر یا اورینگ‌ها در موتور وظیفه آب‌بندی را دارند. در صورت پوسیدگی، فرسایش یا نصب نادرست، نشتی روغن به وجود می‌آید.
2. ترک یا شکستگی در کارتر روغن
کارتری که روغن را در خود نگه می‌دارد، اگر دچار ضربه یا ترک شود، باعث نشت روغن از زیر خودرو می‌شود.
3. خرابی فیلتر روغن
فیلتر روغن اگر به درستی نصب نشده باشد یا کهنه و ترک‌خورده باشد، ممکن است باعث خروج روغن شود.
4. باز بودن یا آسیب‌دیدگی درب مخزن روغن
اگر درب محفظه روغن محکم بسته نشده باشد یا واشر درب خراب شده باشد، روغن به‌راحتی نشت می‌کند.
5. نشتی از اطراف پیچ تخلیه روغن
هنگام تعویض روغن، اگر پیچ تخلیه به درستی سفت نشده باشد یا واشر آن خراب باشد، ممکن است روغن از آن نقطه نشت کند.
علائم نشتی روغن خودرو
برای تشخیص به‌موقع روغن‌ریزی، باید به علائم هشداردهنده زیر توجه کنید:
1. لکه‌های روغن زیر ماشین
یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها، وجود لکه‌های تیره روغن روی زمین زیر خودروی پارک‌شده است.
2. بوی سوختگی روغن
اگر روغن نشت کرده روی قسمت‌های داغ موتور بریزد، بوی خاص سوختگی ایجاد می‌شود.
3. افت سطح روغن در dipstick
اگر به‌طور منظم سطح روغن را بررسی می‌کنید و متوجه افت غیرعادی آن شده‌اید، ممکن است نشتی وجود داشته باشد.
4. هشدار چراغ روغن روی داشبورد
چراغ هشدار روغن روشن شود یعنی فشار یا سطح روغن کاهش پیدا کرده و ممکن است نشتی داشته باشید.
نحوه تشخیص محل دقیق نشتی روغن
تشخیص محل نشتی روغن می‌تواند کمی چالش‌برانگیز باشد اما با مراحل زیر می‌توان آن را پیدا کرد:
1. بررسی بصری موتور
کاپوت را باز کنید و اطراف موتور، فیلتر روغن، واشرها و اتصالات را به‌دقت نگاه کنید. وجود روغن تازه یا خشک شده روی بدنه موتور نشانه خوبی است.
2. استفاده از چراغ قوه و دستمال
با استفاده از نور قوی و یک دستمال تمیز، نقاط مشکوک به نشت را پاک کرده و مجدداً بررسی کنید.
3. استفاده از رنگ فلورسنت و چراغ UV
برخی مکانیک‌ها از رنگ فلورسنت مخصوص و چراغ UV برای یافتن نشتی‌های مخفی استفاده می‌کنند. این روش دقیق و مؤثر است.
4. بررسی زیر خودرو
خودرو را روی جک بگذارید یا از تعمیرگاه کمک بگیرید تا بخش زیرین خودرو را بررسی کنید.
راهکارهای جلوگیری از روغن‌ریزی
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است، مخصوصاً وقتی پای موتور خودرو در میان باشد. با رعایت چند نکته ساده و انجام برخی اقدامات پیشگیرانه، می‌توان از بروز بسیاری از نشتی‌های روغن جلوگیری کرد و عمر مفید خودرو را افزایش داد.
بررسی و تعویض منظم واشرها و فیلتر روغن
واشرها و فیلتر روغن از جمله قطعاتی هستند که به مرور زمان فرسوده می‌شوند. تعویض به‌موقع این قطعات در زمان سرویس دوره‌ای می‌تواند از نشتی روغن در محل‌های حساس مانند فیلتر، درپوش سوپاپ یا پیچ تخلیه جلوگیری کند. بهتر است هنگام تعویض روغن، واشر پیچ کارتر نیز بررسی و در صورت نیاز تعویض شود.
انجام سرویس‌های دوره‌ای
انجام سرویس‌های منظم موتور نه تنها عملکرد خودرو را بهینه نگه می‌دارد، بلکه فرصت خوبی برای بررسی سطح روغن، نشتی‌های احتمالی و وضعیت کلی موتور فراهم می‌کند. این سرویس‌ها شامل تعویض روغن، بررسی فیلترها، و کنترل دقیق واشرها و اتصالات هستند.
جلوگیری از رانندگی روی موانع یا دست‌اندازهای شدید
ضربه خوردن قسمت زیرین خودرو مخصوصاً در مسیرهای ناهموار می‌تواند باعث ترک خوردن یا آسیب دیدن کارتر روغن شود. استفاده از محافظ زیر موتور (سینی موتور) و رعایت احتیاط در عبور از دست‌اندازها می‌تواند خطر آسیب‌های فیزیکی به قطعات زیرین خودرو را کاهش دهد.
استفاده از روغن موتور استاندارد و باکیفیت
همیشه از روغن موتورهای استاندارد با تاییدیه کارخانه سازنده خودرو استفاده کنید. روغن‌های بی‌کیفیت ممکن است فشار بیش از حد به سیستم وارد کنند یا به مرور باعث خرابی واشرها شوند. همچنین نوع و درجه گرانروی روغن باید با شرایط آب‌وهوایی و نوع موتور هماهنگ باشد.
توجه به هرگونه علامت غیرعادی در خودرو
تغییر در بوی موتور، کاهش سطح روغن، یا روشن شدن چراغ هشدار می‌توانند اولین نشانه‌های وجود مشکل باشند. با بی‌توجهی به این علائم، مشکل کوچکی مثل نشتی جزئی ممکن است به خرابی‌های جدی‌تری منجر شود. همیشه حواست به وضعیت کلی خودرو و صدای موتور باشد.
جمع‌بندی
روغن‌ریزی ماشین مشکلی جدی است که نباید نادیده گرفته شود. با شناخت دلایل آن و بررسی منظم خودرو می‌توانید از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کنید. در صورت مشاهده نشتی، بهتر است سریعاً به یک تعمیرگاه مجاز مراجعه کرده و مشکل را برطرف کنید.